Stosowanie kamienia naturalnego przez człowieka ma bardzo długą historię. Od najdawniejszych czasów służył on do wytwarzania przedmiotów codziennego użytku, narzędzi oraz jako materiał budowlany. Większość podziwianych przez nas do dziś wspaniałych zabytków architektonicznych jest wykonana z tego właśnie surowca co jest dowodem jego niezwykłej trwałości. Obecnie, ze względu na wysoką cenę obróbki, stracił on na znaczeniu jako podstawowy element konstrukcyjny ale jego walory czynią z niego doskonały materiał wykończeniowy oraz dekoracyjny. Kamień naturalny jest niezwykle uniwersalny i możemy go zastosować niezależnie od tego czy preferujemy styl klasyczny czy nowoczesny, w domu, w przestrzeni publicznej i w ogrodzie. W Polsce spotykamy kamień jako materiał na posadzki, schody, elewacje i okładziny ścienne, blaty i parapety, kominki, ścieżki ogrodowe murki oraz wiele innych.
Poszczególne rodzaje kamienia naturalnego różnią się między sobą określonymi właściwościami takimi jak odporność na ścieranie lub wilgoć, chłonność, twardość, podatność na obróbkę, kolor oraz wiele innych. Ze względu na te cechy poszczególne rodzaje surowca kamiennego lepiej sprawdzają się w określonych warunkach niż inne. Dlatego też przed podjęciem decyzji co do wyboru rodzaju kamienia naturalnego warto się z nimi zapoznać. Łatwość z jaką kamień naturalny poddaje się obróbce sprawia że możemy wybierać spośród wielu rozmiarów i grubości, poczynając od dużych płyt docinanych na wymiar a kończąc na mozaice o zróżnicowanych kolorach. Mamy także do wyboru różne rodzaje wykończenia powierzchni, może być ona np. polerowana, matowa, piaskowana, młotkowana lub płomieniowana, co pomaga wydobyć urodę kamienia i przystosować ją do określonej funkcji np. kamień polerowany lepiej sprawdza się w miejscach wymagających częstego przecierania a płomieniowanie lub młotkowanie zapewnia właściwości antypoślizgowe.
Rodzaje i charakterystyka kamienia naturalnego
stosowanego w Polsce
Kamień naturalny dzielimy ze względu na jego pochodzenie geologiczne, które warunkuje jego cechy fizyko-chemiczne oraz ze względu na sposób obróbki (płyty, bloki, elementy nietypowe, łupanka itp.). Na podstawie pochodzenia geologicznego wyróżnić możemy najbardziej powszechnie w Polsce stosowane typy:
- Granit – magmowa skała głębinowa
- Marmur – skała metamorficzna
- Onyx – półszlachetna skała warstwowa
- Trawertyn – skała osadowa o zbudowana z kalcytu i aragonitu
- Piaskowiec – skała osadowa okruchowa
- Wapień – osadowa skała węglanowa
- Łupek – skała osadowa
Płytki z kamienia naturalnego
Płytki z kamienia naturalnego można stosować zarówno jako okładziny ścian wewnętrznych jak i elewacji, podłóg oraz schodów. Ponieważ optycznie zmniejszają one pomieszczenia, w przypadku ścian wewnętrznych lepiej sprawdzają się w domach o dużej i otwartej przestrzeni, gdzie światło (naturalne lub sztuczne) jest w stanie dodatkowo wydobyć ich naturalne piękno i podkreślić fakturę. Płytki z kamienia naturalnego występują w rozmiarach standardowych takich jak 40×40 cm lub 50×50, często jednak istnieje możliwość zamówienia ich na wymiar. Pojawiają się także różne rodzaje wykończenia – fazowanie dla płytek kładzionych z fugą, lub rektyfikowanie dla płytek bezfugowych. Podłogi z płytek kamiennych doskonale sprawdzają się w przypadku ogrzewania podłogowego oraz w miejscach o natężonym ruchu takich jak urzędy. Jednak nie każdy rodzaj surowca nadaje się do produkcji płytek podłogowych – aby zapobiec powstawaniu nierówności wybiera się raczej marmur, granit, wapień lub łupek. Jeśli chodzi o okładziny ścian inny materiał będziemy wybierać do stosowania na zewnątrz niż wewnątrz. Na zewnątrz najważniejszą rolę pełnią odporność na działanie warunków atmosferycznych oraz nasiąkliwość, wewnątrz natomiast znacznie większą rolę pełnić będą walory estetyczne lub ochrona pewnych miejsc przez wilgocią lub zabrudzeniem. Wybierając płytki dobrze także pamiętać o tym że kamień to surowiec naturalny i poszczególne wykonane z niego płytki będą różnić się między sobą. Jeśli zależy nam na jak największym podobieństwie, warto wybrać płytki z jednego bloku kamienia – wtedy różnice będą najmniej widoczne. Jeśli jednak chcemy podkreślić różnorodność materiału, płytki można wybierać pojedynczo, skupiając się zwłaszcza na tych pochodzących z różnych partii.
Konserwacja oraz pielęgnacja kamienia naturalnego
Aby wydobyć urodę elementów wykonanych z kamienia naturalnego oraz aby służyły nam one jak najdłużej, należy je odpowiednio, po dokładnym oczyszczeniu powierzchni, zabezpieczyć i pielęgnować. Do tego celu, stosuje się różnego rodzaju preparaty impregnujące, a zabrudzenia wynikające z użytkowania, usuwa się łagodnym detergentem odpowiednio dobranym do rodzaju surowca. Do wyboru są także różne rodzaje preparatów konserwujących i nabłyszczających. Jeśli wyniknie potrzeba dokonania napraw, wielu producentów oferuje szpachle i kleje do uzupełniania ubytków oraz barwniki.
Odpowiedni wybór materiału oraz odpowiednia konserwacja zagwarantują nam estetyczne i piękne wykończenie wnętrza, które służyć nam będzie wiernie długie lata.